Guardia Zibilak eta Polizia Nazionalak giza salerosketako sareen 17 biktima askatu zituzten iaz Euskal Herrian

• Estatuko Segurtasun Indarrek 543,8 kilo kokaina, 935,47 kilo marihuana eta ia 4.294 marihuana landare konfiskatu zituzten 2022an
• Polizia Nazionalak eta Guardia Zibilak 803 pertsona atxilotu zituzten hainbat delitu egotzita
• Guardia Zibilak argitu zuen Juan Priede zinegotzi sozialistaren hilketa, ETAk 2002ko martxoan Orion egindakoa
• Estatuko Segurtasun Indarrek 120 pertsona baino gehiago atxilotu dituzte 2022an iruzurrak, nortasun-usurpazioak, dokumentu-faltsutzeak eta Internet bidezko estortsioak egiteagatik
• Gobernuaren ordezkari Denis Itxasok nabarmendu du “polizia-kidego guztien arteko lankidetzaren garrantzia ingurune segurua bermatzeko eta mundu globalizatuan sortzen diren segurtasun-arazo berriei modu eraginkorragoan erantzuteko"

Guardia Zibilak eta Polizia Nazionalak giza salerosketako sareen 17 biktima askatzea lortu zuten iaz Euskadin, gehienak emakumeak eta neskatoak. Pertsonen salerosketa krimen antolatuaren negozio irabazizkoetako bat da munduan, narkotrafikoarekin eta faltsifikazioarekin batera. Datu horiek Denis Itxaso EAEko Gobernuaren ordezkariak gaur aurkeztu duen Polizia Nazionalaren eta Guardia Zibilaren jardueren 2022ko balantzearen parte dira, Jesús Herranz Torrubia Euskal Autonomia Erkidegoko polizia-buruarekin eta José Antonio Mingorance Guardia Zibilaren Zonako jeneral buruarekin batera. Itxasok, lehenik eta behin, nabarmendu du “polizia-kidego guztien arteko lankidetzaren garrantzia ingurune segurua bermatzeko eta mundu globalizatuan sortzen diren segurtasun-arazo berriei modu eraginkorragoan erantzuteko".

Gizakien salerosketako sareen 17 biktimei dagokienez, Polizia Nazionala zen sexu-esplotazioa jasaten ari ziren pertsona gehienak askatu zituena. Biktima horien profila, batez ere, emakumeena da; izan ere, emakumeek eta neskatoek biktimal izateko arrisku handiagoa dute, bereziki pobreziarekin, gatazka armatuekin edo ezegonkortasun politikoarekin lotutako egoera bereziki ahuletan daudenek.  Polizia Nazionalak esplotazio mota horrekin lotutako 3 delitu-talde desmuntatu zituen. Itxasok adierazi duenez, “gizakien salerosketa gaitza da eta pertsonen eskubideen, segurtasunaren eta duintasunaren aurkako erasoa. Polizia Nazionala eta Guardia Zibila gogor ari dira lanean talde kriminal horiek desegiteko, baina, nahiz eta asko lortu dugun, oraindik ez dugu nahikoa egin. Salerosketari amaiera eman behar zaio bere aldaera guztietan”.

Bestalde, Polizia Nazionalak hainbat operazio egin ditu lan-esplotazioaren aurka. Duela gutxi, Donostian hiru pertsona atxilotu ditu ostalaritzaren arloko lan-kontratazioan praktika kaltegarriak izateagatik. Iaz, merkataritzaren eta eraikuntzaren sektorearekin lotutako hainbat enpresaburu atxilotu zituen lan-esplotaziorako eta langileen eskubideen aurkako giza salerosketaren ustezko delituengatik.

Itxasok azpimarratu duenez, “Gobernuak konpromisoa du lanaren duintasunarekin eta baldintza justuetan egin dadin. Estatuko Segurtasun Indarren eta Lan Ikuskaritzaren lana ez da etengo gure legeekin bateraezinak diren egoera bidegabe horiek prebenitzeko, jazartzeko, zigortzeko eta amaitzeko”.

Salerosketaren biktimak askatzeaz gain, bi Kidegoen balantze bateratuan nabarmendu behar da 803 pertsona atxilotu dituztela delituren bat egiteagatik eta antolatutako delitugintzako 20 talde desegin dituztela. Drogak konfiskatzeko operazioak ere aipagarriak dira: Polizia Nazionalak 537,08 kilo kokaina konfiskatu zituen (beste droga batzuen artean) eta Guardia Zibilak 878 kilo haxix. Guztira, 1.754 kilo baino gehiago. Gainera, Guardia Zibilak argitu zuen Juan Priede zinegotzi sozialistaren hilketa, ETAk 2002ko martxoan Orion (Gipuzkoa) egindakoa.

Karabana batean ezkutaturiko droga  

Drogarekin lotutako delituen kasuan, Polizia Nazionalaren operaziorik nabarmenena (eta azken urteotako garrantzitsuenetako bat) Bartzelonako portuan Latinoamerikatik itsasontziz bidalitako auto-karabana bat atzematekoa izan zen, hondo bikoitz batean ezkutatutariko purutasun handiko 534 kilo kokainaz eta Euskadira helmugaz. Konfiskatutako drogak 60 milioi eurotik gorako balioa izango zuen legez kanpoko merkatuan. Euskal Herriko Polizia Nazionalak duela bi urte baino gehiago hasi zuen ikerketa. Guztira, Kidego Nazional honek 669,15 kilo droga konfiskatu ditu 2022an egindako drogaren aurkako operazioetan.

Bestalde, Guardia Zibilak (polizia judizial gisa dituen eskumenak erabiliz) 1.754,5 kilo droga konfiskatu ditu, gehienak haxixa (878 kilo). Era berean, droga sintetikoak ebaki eta aizuntzeko bi laborategi desegin zituen, 30 kilo ebakitzeko substantziaz.

Oro har, ESIek 2.423,65 kilo droga atzeman dituzte (kokaina, haxixa eta marihuana, batez ere).

ETAk egindako hilketa argitzea

Besteak beste, Guardia Zibilak argitu gabeko ETAren terrorismo-delituak ikertu zituen, bai eta biktimak goratze eta umiliatzekoak ere. Horrela, argitzea lortu du ETAk 2002ko martxoan Orion (Gipuzkoa) egindako Juan Priede zinegotzi sozialistaren hilketa. Gobernuaren ordezkariak azpimarratu duenez, “Guardia Zibilak eta Polizia Nazionalak ez diote inoiz delitu horiek jazartzeari utzi, nahiz eta horietako batzuk preskribatzeko aukera izan. Eta ahalegin horren froga gisa, iaz Juan Priederen hilketa argitu zen. Eragindako dramak ez du atzera bueltarik, baina gizarteak argi izan behar du ESIek ikertzen jarraitzen dutela eta, horrela, justizia eta bake eta kontsolamendu pixka bat ematen dietela terrorismoaren biktimei”.

Gainera, Guardia Zibilak sare sozialetan egindako gorroto-delituak ikertu zituen  eta egoera irregularrean zeuden eta EBko beste herrialde batzuetara joateko asmoa zuten atzerritarren legez kanpoko migrazioa bultzatzen zuten bi erakunde kriminal desegin zituen. Kasu honetan, 11 atxiloketa egin zituen. Legez kanpoko armen trafikoari buruzko beste hiru ikerketek suzko arma ugari konfiskatzea ahalbidetu zituzten.

Eta armak eta lehergaiak atzemateko eskumenak erabiliz, Euskadiko Guardia Zibilak 72.147 lizentzia, baimen eman eta ikuskapen egin zituen hainbat arma-motatarako, eta 894 ikuskapen egin zizkien administrazio-kontrolpeko instalazio eta establezimenduei (arma- edo lehergailu-fabrikei, gordailuei, tailerrei, tiro-esparruei edo segurtasun-enpresei, besteak beste). 2022an, 4.200 arma suntsitu ziren (galdaketa bidez) eta 1.421 enkantean jarri dira. Bestalde, 1.414 pertsona suzko armak edukitzeko eskubideaz gabetzera zigortu dira iaz epai judizial bidez.

Delituak Interneten

2021eko urrian, Guardia Zibilak sarearen bidezko delituen jazarpenean espezializatutako Equipos@-ak jarri zituen abian Estatuan. Zehazki, Euskal Autonomia Erkidegoko Equipos@-ek 112 pertsona atxilotu dituzte 2022an iruzurrak, nortasun-usurpazioak, dokumentu-faltsutzeak eta Internet bidezko estortsioak egiteagatik. Itxasok adierazi duenez, "Gobernua zibersegurtasunaren eta ziberdefentsaren arloan ahalegin handia egiten ari da terrorismoa eta krimen antolatua sare sozialen bidez antola ez daitezen”.

Estatuko Zerga Babesaren funtzioak betez aireportuetako aduana-esparruan, Guardia Zibilak 864 atzemate-akta egin zituen. Guztira 17.506 tabako-pakete, 90 zigarro puru eta 2.180 ziztada gramo, 969,28 kg haragi- eta esneki-produktu, 282 kg produktu farmazeutiko eta kosmetiko, 3.870 kg hazi, landare eta landare-produktu, 47 objektu, irudi eta animalia-zati konfiskatu zituen.

Halaber, Guardia Zibilak iaz 470 ikuskapen egin zituen kirol-ontzietan eta ontzi profesionaletan, kostaldeak zaintzeko eta itsas salbamenduko lanetan. 72 kirol-probatan segurtasuna eman zen eta 19 ontzi atoian eraman ziren, bidaiariei lagunduz, eta itsasoan desagertutakoen 9 bilaketatan parte hartu zen.

Bestalde, natura babesteko Guardia Zibilaren unitateak (SEPRONA) ’Hozkailu’ 'operazioa garatu zuen. Bost pertsona atxilotu eta beste 13 ikertu zituzten  hondakinak Bilboko Portutik Afrikako herrialdeetara garraiatzeagatik (Nigeria, Senegal, Ghana eta Ekuatore Ginea). Erakundeak sistematikoki mota desberdinetako hondakinak bidaltzen zituen afrikar kontinentera. Horien artean, baztertutako tresna elektriko eta elektronikoak, konpresoreak eta motor kanibalizatuak, bizitza baliagarriaren amaieran pneumatikoak, butano gasezko ontziak eta era askotako etxeko zabor kopuru ikaragarria ere bai nabarmentzen ziren.

45.000 bizileku-baimen baino gehiago emanda

Bestalde, Polizia Nazionalak atzerritarren arloko eskumen esklusiboak ditu Euskadin, eta eremu horretan 45.557 egoitza-baimen eman zituen iaz. Nortasun Agiri Nazionala (guztira 315.580 izapidetu) eta pasaporteak (128.512) emateko eskumenak ere baditu. Era berean, 4.083 aldi baterako babes-eskaera bideratu ditu ukrainar herritarrentzat, Errusiaren inbasioaren ondorioz (1.571 adingabeak dira).

2022an Polizia Nazionalak atxilotutako pertsonen artean, 1.498 Atzerritarren Legea hausteagatik atxilotu zituen (gehienak egoitza-baimenik ez izateagatik), 448  hainbat deliturengatik eta 320 erreklamazio judizialagatik. Gainera, beste 216 pertsona atxilotu zituzten legez kanpoko immigrazio-sareekin zerikusia izatea egotzita.

Operazio garrantzitsuenen artean, Polizia Nazionalak hiru pertsona atxilotu zituen iaz erakunde terrorista jihadistentzako kide berriak erakarri eta errekrutatzeko.

Bestalde, Gipuzkoan 13 pertsona atxilotu zituen, Irungo bi etxebizitzatan 75 pertsona iruzurrez erroldatzeagatik gizarte-laguntzak, osasun-prestazioak eta egoitza-baimenak lortzeko asmoz. Ikertutako nagusiari 343.000 eurotik gorako zehapena ezarri zitzaion Atzerritarrei buruzko Legea hausteagatik, atzerriko herritarrei gezurrezko erroldatzeak errazteagatik hileko ordainketen truke. Eta Bilbon, 23 pertsona atxilotu zituzten, erakunde kriminaleko, iruzurreko eta dokumentuak faltsutzeko ustezko delituez egotzita, baliabiderik ez duten familientzako zein beren herrikide batzuei iruzurrezko erroldatik eratorritako etxebizitzak alokatzeko gizarte-laguntzetan iruzur egiteagatik

Polizia Nazionalak Araban talde kriminal antolatu bat ere desegin zuen Internet bidezko ‘phising’ iruzurrak lurralde nazional osoan egiten zituena. Bost gizon atxilotu zituzten Araban, beste gazte bat ikertu zuten Bizkaian eta espetxean zeuden bi gizon. Iruzurra, dokumentuak faltsutzea eta talde kriminaleko kide izatea egotzi zitzaien. Kasu askotan, biktimei iruzur egindako kopuruak 8.000 eurotik gorakoak ziren.